Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid heeft besloten het zogeheten waarschuwings- en alarmeringssysteem in ieder geval tot 1 januari 2022 te handhaven. Dat is een jaar langer dan eerder werd gemeld, waarmee de minister inspeelt op zorgen over de uitfasering.

In een brief aan de Tweede Kamer schrijft de minister dat hij in het najaar van 2020 besluit of het luchtalarmsysteem per 1 januari 2022 wordt uitgefaseerd. Daarbij baseert hij zich onder meer op een aantal overwegingen, zoals de vraag of er voldoende vertrouwen is in de robuustheid van de crisiscommunicatiemiddelen, of NL-Alert verder is geoptimaliseerd en of er passende afspraken zijn gemaakt over locaties met hoge risico's, zoals enkele chemisch-industriële complexen. Dat laatste houdt waarschijnlijk verband met het voornemen van een aantal veiligheidsregio's om bepaalde sirenes over te nemen, zodat ze hun werking ook na een uitfasering kunnen garanderen.

In maart gaf de minister al aan dat het uitfaseren van het waarschuwings- en alarmeringssysteem met een jaar zou worden uitgesteld. Dat betekende dat het eerdere schema van een uitfasering per 1 januari 2020 niet doorging en naar 1 januari 2021 werd verschoven. Als reden voor dat uitstel wees Grapperhaus toen ook al naar NL-Alert. Volgens hem had dit alternatieve waarschuwingsmiddel op dat moment een bereik van 75 procent, maar was er meer tijd nodig om de roamingproblemen in de grensstreken aan te pakken.

Het waarschuwings- en alarmeringssysteem is de naam voor het netwerk van 3800 Nederlandse sirenes, die elke eerste maandag van de maand om 12.00 uur worden getest. Eigenlijk had het luchtalarm al per januari 2018 moeten verdwijnen, maar de toenmalige minister Ard van der Steur stelde dat in 2016 met twee jaar uit.

Grapperhaus geeft in de brief aan dat het onderhoud en beheer van het huidige luchtalarmsysteem ongeveer vier miljoen euro per jaar kost. In de huidige staat kan het systeem vanaf 1 januari 2021 nog vier jaar worden gebruikt, schrijft de minister. Om dat mogelijk te maken is wel een aantal maatregelen nodig, zoals het vervangen van onderdelen in het transmissiesysteem, het vervangen van computers van de bedieningssystemen en het verlengen of opnieuw aanbesteden van onderhouds- en beheercontracten.

Na 1 januari 2025 moet het systeem worden vernieuwd, mits het wordt gehandhaafd. De beheerder van het systeem, het Instituut Fysieke Veiligheid, schat de kosten daarvan op minimaal 56 miljoen euro, al hangt het bedrag sterk af van de aanschaf van eventuele extra voorzieningen, zoals transmissietechnologie op basis van 5g.