Ruim de helft van de Nederlanders zou een corona-app op zijn telefoon installeren, als die app aan alle privacy- en veiligheidseisen voldoet. Nog eens een kwart is onder voorwaarden bereid, blijkt uit onderzoek van de Erasmus Universiteit in Rotterdam.

De Rotterdamse onderzoekers denken op basis van hun studie dat een dekkingsgraad van zestig procent mogelijk is, die volgens minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) nodig is om de app tot een succes te maken. De bereidheid onder jongeren en jongvolwassenen is daarbij een stuk groter dan bij de oudere inwoners van ons land.

De groep Nederlanders die twijfelt of ze een bluetooth-app willen die gebruikers erop wijst als ze in de buurt van een coronapatiënt zijn geweest, is onder bepaalde voorwaarden wel over te halen. Een deel zou de app installeren als het daarmee weer mogelijk wordt om in grotere groepen samen te komen, bijvoorbeeld voor een verjaardag. Ook zouden gebruikers graag zien dat ze zelf een coronatest kunnen krijgen als ze de melding ontvangen dat ze dichtbij een besmet persoon zijn geweest.

Zelf de keuze maken

“Verder vinden veel mensen het belangrijk dat ze zelf regie over de app hebben,” zegt Maureen Rutten-Van Mölken, hoogleraar economische evaluatie van innovaties in de zorg. “Ze willen expliciet zélf de keuze krijgen of ze de GGD willen informeren als ze volgens de app in de buurt van een coronapatiënt zijn geweest. Ook willen ze zelf kunnen beslissen of ze in de app zetten dat ze positief getest zijn.”

De onderzoekers legden een volgens de universiteit representatieve groep van 900 Nederlanders zeventien keer een keuze voor tussen twee apps met steeds verschillende eigenschappen en een derde keuze: geen van de apps. Rutten-Van Mölken: “Zo krijg je een beeld van wat mensen van zo’n app zouden willen zien. Ik denk dat de uitkomsten het kabinet waardevolle informatie kunnen bieden.”

Kritiek

Het Rotterdamse onderzoek werd uitgevoerd door Erasmus School of Health Policy & Management en het Erasmus Choice Modeling Centre, beiden onderdeel van de Erasmus Universiteit. De mensen die meededen, mochten bij het invullen van de antwoorden uitgaan van een app die aan alle privacy- en veiligheidseisen voldoet. Alleen dat blijkt voor het kabinet al een hele toer. De eerste zeven apps die geselecteerd werden, bleken tijdens een zogenoemde appathon de toets der kritiek niet te kunnen doorstaan en werden allemaal van tafel geveegd.

Critici hadden daarvoor al gewaarschuwd. Data-expert Peter Boncz, professor aan de Universiteit van Amsterdam, verweet het kabinet ‘te grote haast'. Privacykenner Brenno de Winter stelde dat input van deskundigen ‘vakkundig is genegeerd’. 

De uitvinder van bluetooth, de Nederlander Jaap Haartsen, noemde de Nederlandse aanpak van de corona-app in gesprek ‘bedroevend’. “Zowel vanuit het kabinet als hoe de samenleving hiermee omgaat. Een groot mediacircus waarbij 17 miljoen experts in het weekend hun ‘mening’ mogen geven.”

Wereld te klein

Volgens Haartsen zou een corona-app absoluut soelaas kunnen bieden. “Ik geloof in technologie en hoe die ons leven kan verbeteren.” Tegelijk verbaasde hij zich over de grote weerstand. “90 procent van de Nederlandse bevolking downloadt de app van Twitter, Facebook of WhatsApp, waarbij ze hun privégegevens zonder meer delen. Hun hele doopceel is dan bij Google en Facebook bekend. Als mensen vervolgens een app moeten downloaden waardoor we weer naar buiten kunnen, dan is de wereld te klein.”