Nederlandse rechters en advocaten zien mogelijkheden om ook na de coronacrisis zittingen via internet te houden. Sommige zaken lenen zich daar beter voor dan andere, maar er is in ieder geval een wetswijziging voor nodig.

De president van de rechtbank in Rotterdam en de voorzitter van de Raad voor de rechtspraak zeggen in een interview met Trouw dat ze ook na de coronacrisis op afstand willen blijven werken. Door de anderhalvemetersamenleving worden vrijwel alle zaken afgehandeld via internet. Dat heeft in sommige gevallen voordelen en is een optie voor bepaalde zaken.

Zittingen op afstand mogen sinds begin april via de Skype Web App of Skype voor Bedrijven lopen. Advocaten, burgers en organisaties hebben geen account nodig en krijgen uitnodigingen via e-mail. Sinds april kunnen processtukken ook via Veilig Mailen van het platform Zivver.

De voordelen liggen vooral bij zaken waarbij iemand moeilijk verplicht aanwezig kan zijn, zoals familiezaken of zaken met personen met een onderbewindstelling. Volgens Robine de Lange van de rechtbank Rotterdam hebben sommige partijen moeite met vrij nemen van werk of reizen naar de rechtbank. "Iemand aanbieden in te bellen via Skype kan dan een oplossing zijn", zegt ze tegen de krant. Ook in strafzaken bieden afstandszittingen voordelen. Voor korte zittingen kan het efficiënter zijn als een verdachte niet helemaal van en naar de rechtbank moet worden gebracht.

Wel moeten er veel waarborgen zitten aan zittingen op afstand. Zo moeten verdachten zelf instemmen met zo'n zaak en moeten ze niet gedwongen worden. Niet iedereen is onverdeeld enthousiast over de plannen. Zo zegt Petra van Kampen van de Algemene Raad van Orde dat de afstand tot de rechter vaak vergroot wordt. Zittingen op afstand zijn nu alleen mogelijk door middel van een tijdelijke wetsmaatregel. Als zittingen op afstand in de toekomst een mogelijkheid blijven, is een permanente wetswijziging nodig.